Vandaag trekken Canadese troepen over de Kreekrakdam Zuid-Beveland op. Dat is mogelijk, omdat de Duitse verdediging in de directe omgeving van Woensdrecht is verdreven. Na een artilleriebeschieting van een half uur begint de Canadese opmars van de vierde Canadese infanteriebrigade om 4.30 uur geallieerde tijd. Het Royal Regiment of Canada opent de aanval. De Duitse verdedigingslinies aan de westzijde van de Kreekrakdam worden betrekkelijk snel doorbroken. De infanteristen van het Essex Scottish Regiment en tanks en verkenningsvoertuigen volgen. Het eerste doel van de geallieerde strijdkrachten is het Kanaal door Zuid-Beveland. Maar na het aanvankelijke succes stokt de voortgang. Uit een geallieerd legerrapport: ,,Om 10.20 was alles klaar voor de uitval naar het kanaal. (…) de vooruitgang was langzaam en de eerste 3 verkenningsvoertuigen en tanks waren niet meer dan 600 yards gevorderd toen zij door een goedgeplaatst anti-tank kanon buiten gevecht werden gesteld’’ (Gijs van der Ham, Zeeland 40-45, pag. 424). Desondanks hadden de Duitse legerleiders weinig vertrouwen in de eigen verdedigingskracht: ,,De 70ste infanterie (is) als gevolg van maagpatiënten niet volledig tegen de strijd opgewassen’’ (Van der Ham, pag. 424).
Het Kanaal door Zuid-Beveland is slechts het eerste obstakel. Er zijn vele Duitse eenheden op Zuid-Beveland geconcentreerd. Toen begin oktober duidelijk werd, dat de Kreekrakdam strijdtoneel zou worden, waren er eenheden van Walcheren naar Zuid-Beveland verplaatst. Van infanterieregiment 1020 ligt een bataljon langs de Scheldeoever tussen Borssele en Ellewoutsdijk, en een bataljon met twee versterkte compagnieën langs het Kanaal door Zuid-Beveland en bij de Kreekrakdam. Het hoofdkwartier is in ’s-Heer Abtskerke gevestigd. Het Festung Stamm Regiment wordt van de Walcherse kust ten noorden van Westkapelle verplaatst naar de regio tussen Ellewoutsdijk en Hoedekenskerke, het Fusilier Batallion verhuist van Middelburg en de Sloedam naar Kapelle. Bij Borssele wordt zwaar geschut neergezet, de lichte artillerie komt bij Rilland terecht.
Kruisdijk
In West-Zeeuws-Vlaanderen wordt letterlijk om elke meter gevochten. De Canadese 64ste infanteriedivisie breekt door bij Kruisdijk, ten zuiden van Breskens, en verovert Boerenhol. Het North Shore (New Brunswick) Regiment noemt de verovering van Scherpbier tussen Groede en Oostburg ‘a dirty job’. – een rotklus. Dat de namen van zulke gehuchten in de verslagen terecht komen, zegt iets over de moeizame voortgang. De Canadezen laten zich meestal pas zien, nadat zware mitrailleurs en vlammenwerpers hun werk hebben gedaan.
De haven van Cadzand is voor de Duitsers na het verlies van Breskens belangrijk geworden voor het afvoeren van gewonden naar Vlissingen. In deze dagen vinden er drie afvaarten plaats, waarbij enkele honderden gewonden worden overgezet.
Mensenpakhuis
Deze dag worden de schutsluizen bij Vlissingen vernield. Het peil in het Kanaal door Walcheren dreigt nu zo snel te stijgen, dat de binnenstad van Middelburg gevaar loopt. Ten noorden van de stad wordt een overlaat in de kanaaldijk gegraven, zodat bij hoog peil water uit het kanaal in het al overstroomde gebied stroomt. Middelburg zit vol evacués, de stad is een ‘mensenpakhuis’ geworden, in vele huizen leeft in elke kamer een gezin. In de stad wordt ook veel vee gestald, zelfs in het nog niet herbouwde stadhuis.
Uit het dagboek van G. de Vries-Balhuizen uit Schoondijke, 24 oktober 1944:
Hoewel er nu niet direct gevaar is, sliepen we toch niet veel de laatste nachten. ’t Is geen pretje, zoveel groote zware kanonnen om je heen te hebben! Zondagmiddag werd het vuren minder en hebben we ’s avonds voor het eerst weer in de kamer boterham gegeten. Daarna kwamen drie artilleristen zingen. Heerlijk was dat. Om beurten zongen we en ook tesamen. Ps. 100 zongen de Engelschen op de wijs van Ps. 134, dus zongen we dat tesamen in het Engelsch en Hollandsch. ’t Was zoo gezellig en mooi dat de luitenant en de dokter van de Canadeezen ook kwamen luisteren. De luitenant wilde graag een Christmassong hooren, dus hebben we toen gezongen “Stille nacht, Heilige nacht” en Ëre zij God in den Hooge”.
‘En toen viel de Kreekramdam, zij het met zeer grote verliezen’
Iemand die ook veel kan vertellen over deze slag is auteur Andreas Oosthoek…
[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/174525166″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]