Vandaag wordt Goes bevrijd. De geallieerden ondervinden op Zuid-Beveland vrijwel geen tegenstand meer. Rond 14 uur naderen tanks de stad uit oostelijke en zuidelijke richting. In de nacht van 28 op 29 oktober vallen er enkele granaten in de stad. Verzetslieden hadden weten te voorkomen, dat er twee bruggen door de Duitsers waren opgeblazen. Zo kan vandaag de geallieerde bevrijder zomaar doorrijden naar de Markt van Goes. De mannen van het Black Watch Regiment worden bejubeld, zij ,,had to kiss babies and sign autographs all the way through town’’ – ze moesten de hele tocht door de stad baby’s zoenen en handtekeningen uitdelen (citaat Van der Ham, Zeeland 40-45, pag. 428).
Jan Valkier is een jaar of veertien, als de Canadezen Goes binnenrijden. Hij vertelt in het PZC-boek De Slag om de Schelde (2009): ,,We hadden al op Radio Oranje, waar we stiekem naar luisterden, gehoord dat de Canadezen in aantocht waren. Je hoorde natuurlijk ook het oorlogslawaai in de verte. De meeste Duitsers – er zaten er een paar honderd in Goes – waren er op Dolle Dinsdag al vandoor gegaan. Toen de bevrijders via de M.A. de Ruyterlaan, waar ik toen woonde, en de Van de Spiegelstraat de stad binnentrokken, werd er niet meer gevochten. Ik wilde natuurlijk naar buiten. Ik mocht van mijn moeder echter niet verder dan de voordeur. Een zoon van Traas van de tabakszaak aan het Papegaaienstraatje was zo euforisch dat hij de spoorwegovergang aan de M.A. de Ruyterlaan over rende. Een achtergebleven Duitse scherpschutter, die zich in de watertoren had verschanst, schoot de jongen dood. De Canadezen maakten korte metten met die scherpschutter.’’
Hitler laat vandaag van zich horen; door hem wordt ,,erneut befohlen, Walcheren fanatisch zu verteidigen; gegebenfalls sollte die 70. Inf.-Div. von Süd-Beveland auf Nord-Beveland und Walcheren zurückgenommen werden‘‘ – hij beveelt opnieuw Walcheren fanatiek te verdedigen; eventueel moet de 70e infanteriedivisie van Zuid-Beveland naar Noord-Beveland en Walcheren worden teruggetrokken (Van der Ham, Zeeland 40-45, pag. 429). Dat gebeurt de volgende dag, 30 oktober.
Hauptkampflinie
Stevige vooruitgang vandaag in West-Zeeuws-Vlaanderen. Nieuwvliet, Cadzand en Retranchement worden bevrijd. De Duitsers blijven in de kuststrook wel standhouden. Zo blijven ze zich hardnekkig verzetten in de omgeving van de haven van Cadzand. Ook meer landinwaarts is de strijd nog niet gestreden. De Duitsers richten achter het uitwateringskanaal in de omgeving van Sluis een nieuwe ‘Hauptkampflinie’ op. De Canadezen wachten met de aanval op Sluis, ze beginnen de stad te beschieten. Ook Sint Anna ter Muiden komt onder vuur te liggen.
Willem Ruys
De haven van Vlissingen is eerder deze maand al ontoegankelijk gemaakt door in de toegang schepen te laten zinken. In de nacht van 29 op 30 oktober worden de kademuren van de binnen- en buitenhavens opgeblazen. De vernietiging van de werf wordt uitgesteld in verband met de drinkwatervoorziening. In het in aanbouw zijnde passagiersschip, dat op de helling ligt – de latere Willem Ruys – is een zoetwaterinstallatie werkzaam die nog goede diensten kan bewijzen, denkt Ortskommandant Heinze.
De geallieerde luchtmachtstaf bespreekt het aanvalsplan op Walcheren. Het in het operatieplan Infatuate opgenomen nachtelijk bombardement van Vlissingen wordt weinig zinvol geacht. Volgens het Bomber Command is Vlissingen ,,a most unsuitable target for Bomber Command, in that pin-point bombing by heavy bombers in the dark was practically impossible, and that a spread was bound to occur, which in this particular town would involve virtually the complete destruction of the town’’ – een hoogst ongeschikt doel was, aangezien in het donker een precisiebombardement door zware bommenwerpers in feite onmogelijk was en verspreiding van de inslagen onvermijdelijk, hetgeen in deze stad praktisch de volldedige verwoesting van de stad zou betekenen (Van der Ham, Zeeland 40-45, pag. 463). De staf besluit een veto uit te spreken over het gebruik van zware bommenwerpers. Ook de Britse premier laat weten dat hij op grond van militaire en humanitaire bezwaren een zwaar bombardement van Vlissingen verbiedt.
Uit het dagboek van Marie Verhage uit Koudekerke, 29 oktober 1944:
Ik zit hier op zolder, dat is onze woon-, slaap- en eetkamer, te schrijven onder het zwaar geronk van de grote viermotorige bommenwerpers, die waarschijnlijk hun lading aan de kust (duinen) tussen Zoutelande en hier ontladen, alles schudt en drilt. Ik ben zo juist naar kerk geweest Men leeft deze dagen bij het uur . De mannen moeten een dijk leggen rond het hoge gedeelte van ’t dorp, dit moet zo vlug mogelijk gebeuren omdat het deze week weer springvloed is. Men zegt dat 2 Nov. het water ’t hoogst zal zijn. Dit hangt natuurlijk veel van het weer af, de laatste dagen heeft het nogal zacht mistig weer geweest. Nu is het helder, met een frisse wind. De vorige keer toen het springvloed was, heeft het water ± een 70 cm voor de deur gestaan, in de schuur tot over de knieën. ’s Woensdags (Donderdags was het springvloed) hebben we geslacht, we zagen geen kans meer het varken boven water te houden. We hadden het hok opgehoogd met musters. Het fietsenkot was weer droog en toen hebben we hem daar geslacht alles vliegensvlug want !!!!! om 3 u kwam het water weer en dan…… moest alles aan de kant zijn.
Twee weken in een bunker
Voor west Zeeuws-Vlaanderen begon het leven in 1044 er steeds beter uit te zien. Op 29 oktober was bijna alles bevrijd en vandaag was het de beurt aan Zuidzande. Gerard van de Velde zat weten voor de bevrijding al in een schuilkelder op een boerderij…
[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/174525489″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]