Vrijheid op Sint-Philipsland en in Domburg

door | 4-11-1944 | Dagboek, Timeline, Video

Hoewel alle aandacht op Walcheren is gericht, zitten de geallieerden in het oosten van de provincie en West-Brabant niet stil. Een paar dagen eerder, op 30 oktober, is Tholen officieel bevrijd. Daar moet wel een kanttekening bij worden geplaatst. De drie Canadese bevrijders, die het eiland bezoeken, zijn binnen drie kwartier weer vertrokken. Bovendien zijn er nog niet uitgeschakelde Duitse strijdkrachten op het eiland: bij Oud- en Nieuw-Vossemeer hebben de Duitsers hun post niet verlaten. Bovendien liggen er aan de Brabantse kant nog Duitse militairen, die een bedreiging vormen voor bevrijders op het eiland. Pas vandaag, zaterdag 4 november, veroveren de geallieerden Steenbergen. Daarop verdwijnen de Duitsers uit Nieuw-Vossemeer. Vandaag wordt ook Sint-Philipsland bevrijd, zonder dat er strijd wordt geleverd. Het plaatselijk verzet heeft het merendeel van de Duitse bezetting de dagen daaraan voorafgaand al krijgsgevangen gemaakt en aan de Canadezen op Tholen overgedragen.
Middelburg
Middelburg verkeert in afwachting. Er worden pogingen ondernomen de geallieerden in Vlissingen naar de hoofdstad te laten komen. De Vlissingse politieagent J. van Holst is in Middelburg geëvacueerd. Hij bereikt Vlissingen en vraagt namens de OD of de geallieerden met tanks naar Middelburg willen komen om Daser tot overgave te bewegen. Chirurg E.L. Nauta van het Middelburgse ziekenhuis gaat op eigen houtje naar Domburg met het verzoek om Middelburg te ontzetten. Twee verbindingsofficieren van de OD varen ook naar Domburg om contact te maken met de geallieerden.
Sloedam
De Highland Light Infantry is via de route vanuit Nieuwland op Walcheren terecht gekomen. Ze maken vandaag contact met de op de Sloedam ingegraven Glasgow Highlanders. Ze vallen de Duitse stellingen vanaf Walcheren aan. Daarmee is de strijd om de Sloedam voorbij. Meteen wordt begonnen met het in betere staat brengen van de dam, zodat zwaarder materieel ervan gebruik kan maken.
Domburg
Nadat het No 41 Commando zich weer naar Domburg heeft begeven, en is samengevoegd met het Inter-Allied Commando, wordt Domburg bevrijd. De aan land gebrachte tanks worden daarbij ingezet, ze beschieten onder andere de watertoren die als Duitse observatiepost in gebruik is. Domburg is zwaar beschadigd: een kwart van alle huizen verwoest, de helft al dan niet zwaar beschadigd. Tijdens de beschieting door het Britse slagschip Warspite zijn er enkele burgerslachtoffers gevallen.
kaartje4november

bannerdagboek2

Uit het dagboek van J.P.M. Janssens (Middelburg), 4 november 1944:

Dokter Nauta meldt zich ziek en is niet te bereiken maar later blijkt dat hij in alle stilte ’s nachts naar Domburg is geroeid. Hij vertelde: “De nacht van 3 op 4 november was vrij rustig. En ik vatte het plan op om een onderhoud te hebben met de Engelsche Commandant. Ik ben heel stil opgestaan om geen van jullie wakker te maken en ben er vandoor gegaan. Ik moest een kano daar en daar over een schutting hijschen, maar alles ging goed. Ik wilde de weg bekorten door schuin af te snijden, maar moest dat opgeven, omdat ik ieder oogenblik aan drooglijntjes bleef hangen. Ik ben echter heelhuids in Domburg aangekomen en ontmoette daar een Roode Kruisgroep, die mij wel bij de Commandant zou brengen. Na veel heen en weer gescharrel zonder resultaat ben ik er alleen op uitgetrokken en vond hem vrij spoedig. Het gesprek is hierop neergekomen, dat Middelburg overbevolkt is en de Duitsche bezetting niet heel veel lust had zich te verzetten. Ik vroeg hem of hij zou kunnen komen met de witte vlag om te onderhandelen, waarop het antwoord volgde, dat moeten wij niet doen, dat is hun werk. Maar omdat de stad zo overbevolkt is, zou hij er over nadenken. Wij moesten echter vanaf Nieuwland bevrijd worden, zij waren het bezettingsleger.”

‘Je hebt heel weinig over’

De Sloedam was op 4 november 1944 in geallieerde handen. Nieuwland was ook bevrijd en daar woonde de familie Van Waarde. De familie verloor tijdens de bevrijding een dochter en zoon. Hun dochter Leintje was toen dertien jaar  en kijkt terug naar die tijd….

[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/174532864″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]